برخلاف باور عامه، روانشناسی محدود به جنبه ناسالم طبیعت انسان و درمان بیماریهای روانی نیست بلکه تحقق و فعلیت بخشیدن به توانایی ها و استعدادهای عظیم انسانی و درک معنای ژرف و حقیقی زندگی نیز مورد نظر است.

در مباحث رشد شخصیت تاکید بر این است که انسان چه می تواند باشد، نه اینکه چه بوده یا اکنون چه هست. رشد شخصیت فراسوی بهنجاری است و تلاش برای دست یافتن به سطح پیشرفته کمال برای به فعل رساندن تمامی استعدادهای بالقوه انسان، ضروری است و صرفاً نداشتن بیماری عاطفی و رفتار روان پریشانه برای کسب شخصیت مطلوب و سالم کافی نیست.

پس شخصیت مطلوب چیست؟ شخصیت مطلوب از دیدگاه کارل راجرز، "انسان با کنش کامل" است، اریک فروم شخصیت مطلوب را "انسان بارور یا مولد" می داند. همچنین یونگ نیز در این مورد به "انسان فردیت یافته" معتقد است. آبراهام مزلو نیز شخصیت مطلوب را "انسان خواستار تحقق" می داند. این نکته را باید در نظر داشت که مبانی یک نظریه شخصیت، از جمله دیدگاه آن درباره شخصیت مطلوب به گونه ای عمیق در فرضهای اساسی نظریه پرداز درباره ماهیت انسان، نظام ارزشهایی که وضعیت ایده آل را شکل می دهد و اینکه چه تغییری باید اتفاق بیفتد، ریشه دارد.

انسان می باید در برابر گذشته، طبیعت زیست شناختی و اوضاع محیط خویش به پاخیزد. در حقیقت به شکوفایی کمال خود و تبدیل شدن به آنچه در توان دارد، دست یابد. این تحول هم در سطح رفتار و هم در سطح فرایندهای شناختی و خودشناخت مورد نظر است.

شخصیت مطلوب در بستر هوشیارسازی انسانها نسبت به وظایف فردی و اجتماعی و تاکید بر اصلاح مشکلات اجتماعی و معضلات فردی معنی خواهد گرفت. شخصیت مطلوب در حرکت و پویایی تبلور خواهد داشت، نه بسنده کردن به مصون نگاه داشتن آنچه که هست. به قول اخوان: "بیا ره توشه برداریم، قدم در راهِ بی برگشت بگذاریم".

باید رها کرد اندیشیدن صرف به امنیت خود یا نهایتاً خانواده خود را، باید دغدغه اجتماعی داشت، باید احساس تعلق داشت به یک ملت، به یک امت و به یک سرنوشت مشترک. باید به شخصیت و خود مطلوب اندیشید تا بتوان در جهت رسیدن به آن گام برداشت.

برای مقابله با ناامنی در مسائل خانوادگی باید اولویت خانواده‌ها بر روابط مبتنی بر واقعیت، مهرورزی، عاطفه و عشق استوار باشد و فضای مجازی به عنوان مکمل فضای حقیقی در این زمینه قرار گیرد. اگر ارتباطات مجازی نقش مکمل داشته باشند مفیدتر به نظر می‌رسند و نقش تکمیل کنندگی را بهتر می­‌توانند در امنیت خانواده‌ها ایفا کنند. همچنین هنگامی که به دلایلی نتوانند افراد خانواده دور هم باشند فضای مجازی می­تواند با امکانات و داشتن بستری مناسب عواطف خانوادگی و عشق بین افراد خانواده را محکمتر به نمایش درآورد. همواره باید رابطه حقیقی خانواده را در نظر گرفت و در جهت میل به آن حرکت کرد و جایگزینی برای آن نباید انتخاب کرد و نباید جایگزین نامناسبی اجازه داد تا به جای رابطه حقیقی بنشیند.

از طرف دیگر مهم‌ترین عامل ارتقاء امنیت کاربران و خانواده در فضای مجازی افزایش مهارت خود کاربران در استفاده از فضای مجازی است. سواد رسانه‌ای کاربران نقشی بسیار اساسی در کاهش آسیب‌های فضای مجازی و افزایش امنیت و ایمنی خانواده‌ها دارد، چرا که اعضای خانواده با مهارت و سواد رسانه‌ای می توانند امنیت بیشتری در فضای مجازی داشته باشند. کاربران دارای مهارت و دانایی بیشتری هنگام حضور در شبکه‌های اجتماعی و مرور وب سایت‌ها و ... و در بازنشر مطالب و محتوا در فضای مجازی دقت و  وسواس بیشتری به کار می‌برند.

·
قانون گذاری صحیح و دقیق در فضای مجازی

مسئولان و متولیان امر باید با قانون‌گذاری صحیح و دقیق از امنیت خانواده در فضای مجازی پاسداری کنند و خانواده باید با استفاده از این قوانین و پایبندی و رعایت این قوانین به امنیت خانواده خود کمک کنند.

از جمله وظایف حاکمیت در ایجاد امکانات و در اختیار قرار دادن فضای مجازی و اینترنت پاک و تولیدات محتوایی مناسب در این فضا است.

حساسیت خانواده ها در خصوص تنها بودن فرزندان در فضای مجازی

خانواده‌ها می‌توانند اوقات بیشتری در فضای بیرون از خانه با فرزندان سپری کنند به طوری که فرزندان از نظر عاطفی،  احساس خلاء نکنند و جهت جبران این کمبود به فضای مجازی پناه نبرند.

از آسیب‌های فضای مجازی تنها بودن فرزندان در دنیای مجازی است.

خانواده‌ها باید آگاه باشند که فرزندان خود را در فضای مجازی به تنهای رها ننمایند. همان‌طور که خانواده‌ها حسّاسیّت ویژه‌ای در تنها نبودن دختر و پسر نوجوان در محیط بیرون از خانه دارند دقیقا همان حساسیت را باید در فضای مجازی هم داشته باشند

بالا بردن سواد رسانه ای اعضای خانواده

ارتباط و تعامل افراد در فضای مجازی باید به صورت هدفمند و کنترل شده باشد.

 بالا بردن سواد رسانه‌ای و سواد سایبری فرزندان و اعضای خانواده  از افشای مسائل محرمانه خانواده که نیازی به افشای آنها نیست خودداری می‌کند.

والدین باید نقشِ بازیگر ناظر را در این فضا اجرا کنند و در این هنگام است که علاوه بر فعال شدن خود در فضای مجازی می‌توانند آشنایی کاملی با این فضا به دست بیاورند.

حضور در فضای مجازی اگر به صورت خانوادگی باشد بهتر است. زیرا از این طریق الگوی مناسبی برای فرزندان و خانواده ایجاد می‌شود و به نوعی امنیت خانواده تضمین می‌گردد.

از دلایلی که خانواده در فضای مجازی دچار مشکل می‌شود شاید این باشد که درآمد خانواده با مخارج آن همخوانی ندارد. برای همین امنیت خانواده‌­ها به خطر می‌­افتد.

 برای رفع این مشکل باید خانواده با محاسبه دقیق و برنامه‌ریزی مناسب مخارج را معقولانه و با اولویت‌بندی خرج کند تا از گسست خانواده جلوگیری کند.

خانواده ها باید با تدبیر و تکیه بر سواد رسانه‌ای و دانش روز سرپرست خانواده با استفاده از برنامه‌های مجازی سالم فضایی امن برای خانواده خود مهیا کنند .

خانواده‌ها باید دقت بیشتری در اوقات فراغت خانواده داشته باشند تا رسانه‌های مجازی به دلیل تنوع زیاد برای افراد خانواده نتوانند از این فرصت استفاده و امنیت خانواده را تهدید کنند.

برای افزایش امنیت خانواده‌ها می‌توان با استفاده از گردهمایی‌ها و دورهمی خانوادگی که به صورت هفتگی و زمان‌بندی شده و البته با هزینه‌های معقول و منطقی برپا شود تا تمام افراد خانواده در آن شرکت کنند و نیاز اجتماعی افراد تامین شود و پاسخ مناسبی به نیاز جوانان داده شود تا جوانان برای تامین نیازهای اجتماعی خود مجبور به پرداخت هزینه های اضافی نشوند.

خانواده‌ها می‌توانند اوقات بیشتری در فضای بیرون از خانه با فرزندان سپری کنند به طوری که فرزندان از نظر عاطفی،  احساس خلاء نکنند و جهت جبران این کمبود به فضای مجازی پناه نبرند.

از آسیب‌های فضای مجازی تنها بودن فرزندان در دنیای مجازی است.

خانواده‌ها باید آگاه باشند که فرزندان خود را در فضای مجازی به تنهای رها ننمایند. همان‌طور که خانواده‌ها حسّاسیّت ویژه‌ای در تنها نبودن دختر و پسر نوجوان در محیط بیرون از خانه دارند دقیقا همان حساسیت را باید در فضای مجازی هم داشته باشند

ارتباط و تعامل افراد در فضای مجازی باید به صورت هدفمند و کنترل شده باشد.

 بالا بردن سواد رسانه‌ای و سواد سایبری فرزندان و اعضای خانواده  از افشای مسائل محرمانه خانواده که نیازی به افشای آنها نیست خودداری می‌کند.

همراهی گروهی والدین با فرزندان در فضای مجازی

والدین باید نقشِ بازیگر ناظر را در این فضا اجرا کنند و در این هنگام است که علاوه بر فعال شدن خود در فضای مجازی می‌توانند آشنایی کاملی با این فضا به دست بیاورند.

حضور در فضای مجازی اگر به صورت خانوادگی باشد بهتر است. زیرا از این طریق الگوی مناسبی برای فرزندان و خانواده ایجاد می‌شود و به نوعی امنیت خانواده تضمین می‌گردد.

از دلایلی که خانواده در فضای مجازی دچار مشکل می‌شود شاید این باشد که درآمد خانواده با مخارج آن همخوانی ندارد. برای همین امنیت خانواده‌­ها به خطر می‌­افتد.

 برای رفع این مشکل باید خانواده با محاسبه دقیق و برنامه‌ریزی مناسب مخارج را معقولانه و با اولویت‌بندی خرج کند تا از گسست خانواده جلوگیری کند.

خانواده ها باید با تدبیر و تکیه بر سواد رسانه‌ای و دانش روز سرپرست خانواده با استفاده از برنامه‌های مجازی سالم فضایی امن برای خانواده خود مهیا کنند .

خانواده‌ها باید دقت بیشتری در اوقات فراغت خانواده داشته باشند تا رسانه‌های مجازی به دلیل تنوع زیاد برای افراد خانواده نتوانند از این فرصت استفاده و امنیت خانواده را تهدید کنند.

برای افزایش امنیت خانواده‌ها می‌توان با استفاده از گردهمایی‌ها و دورهمی خانوادگی که به صورت هفتگی و زمان‌بندی شده و البته با هزینه‌های معقول و منطقی برپا شود تا تمام افراد خانواده در آن شرکت کنند و نیاز اجتماعی افراد تامین شود و پاسخ مناسبی به نیاز جوانان داده شود تا جوانان برای تامین نیازهای اجتماعی خود مجبور به پرداخت هزینه های اضافی نشوند.

خانواده باید گسل‌های خانواده خود را شناخته و با راهکارهای علمی به مقابله با آنها بپردازد.

رسانه‌های مجازی به دلیل داشتن نفوذ بیشتر در خانواده‌های دارای مشکل، نفوذپذیری بیشتری برروی گسل خانواده می‌کنند و امنیت خانواده‌ها را به شدت در معرض خطر قرار می‌دهند. از این رو خانواده‌ها باید بیشتر به دنبال منشاء اجتماعی مشکل خود باشند و با پیگیری این رفتارهای اجتماعی و کنترل رفتار مجازی افراد خانواده اقدام به بهینه‌سازی همبستگی خانوادگی کنند.

همواره باید این را دانست که فضای مجازی بر روی گسل‌ها می‌نشیند و گسل‌ها در درون رفتارهای اجتماعی به خانواده‌ها رسوخ می‌کنند.

پس همواره باید در پی پاسخ اصلی به این پرسش باشیم که چه شده است که خانواده من به این مشکل برخورده است؟ و به رفتارهای اجتماعی رجوع کنیم و ریشه‌های گسل‌ها را با هدفمند کردن رفتارها در فضای مجازی خانواده‌ها بخشکانیم، نه اینکه سعی کنیم با پاک کردن صورت مسئله به قطع ارتباط در فضای مجازی رو بیاوریم.

خانواده باید گسل‌های خانواده خود را شناخته و با راهکارهای علمی به مقابله با آنها بپردازد.

رسانه‌های مجازی به دلیل داشتن نفوذ بیشتر در خانواده‌های دارای مشکل، نفوذپذیری بیشتری برروی گسل خانواده می‌کنند و امنیت خانواده‌ها را به شدت در معرض خطر قرار می‌دهند. از این رو خانواده‌ها باید بیشتر به دنبال منشاء اجتماعی مشکل خود باشند و با پیگیری این رفتارهای اجتماعی و کنترل رفتار مجازی افراد خانواده اقدام به بهینه‌سازی همبستگی خانوادگی کنند.

همواره باید این را دانست که فضای مجازی بر روی گسل‌ها می‌نشیند و گسل‌ها در درون رفتارهای اجتماعی به خانواده‌ها رسوخ می‌کنند.

پس همواره باید در پی پاسخ اصلی به این پرسش باشیم که چه شده است که خانواده من به این مشکل برخورده است؟ و به رفتارهای اجتماعی رجوع کنیم و ریشه‌های گسل‌ها را با هدفمند کردن رفتارها در فضای مجازی خانواده‌ها بخشکانیم، نه اینکه سعی کنیم با پاک کردن صورت مسئله به قطع ارتباط در فضای مجازی رو بیاوریم.

مصادیق نا امنی در فضای مجازی خانواده می‌تواند به خطر افتادن حریم خصوصی به هر حالتی باشد؛ از عکس‌های شخصی اعضای خانواده گرفته تا رازهای اعضای خانواده که افشا شدن آنها می تواند موجب ناامنی امنیت خانواده شود. بحث دیگر ممکن است موضوع توجه کم اعضای خانواده به همدیگر باشد و گفتگو و تعامل بین آنها را کاهش دهد. این کم شدن تعامل باعث می شود که خانواده ها کمتر از مشکلات هم باخبر شوند و در بعضی مواقع اطلاع کم داشتن خود باعث بروز مشکلات برای اعضای خانواده و به ویژه فرزندان شود.

استفاده نادرست و بی‌محابا از فضای مجازی در برخی خانواده‌ها مشکلات جدیدی شکل داده که کاهش زمان گفتگوهای خانوادگی یکی از آنهاست. نتیجه این رویداد تلخ این است که اعضاء چنین خانواده‌هائی ناگزیرند، مشکلات خود را به جای طرح در کانون خانواده، در شبکه‌های اجتماعی با غریبه‌ها در میان بگذارند و همین امر ایجاد کننده زمینه سوء استفاده کلاهبرداران و شیادان و فروپاشی کانون خانواده خواهد بود

نکته مهم دیگر برای بهره‌گیری از فرصت‌های فضای مجازی، مدیریت زمان است. چنانچه استفاده کنندگان از این محیط این اصل مهم را مد نظر قرار ندهند و به بیان واضح‌تر خانواده‌ها غرق در جاذبه‌های رنگارنگ این فضا شوند و از دیگر کارهای مهم خود باز بمانند و همین امر آنان را در انجام دیگر وظایف خود دچار مشکل خواهد کرد.

ارتبااطت کنترل نشده در فضای مجازی عاملی برای کاهش امنیت خانواده

با توجه به اینکه اعضای خانواده قدرت ارتباطی بیشتری به دست آورده‌اند، هر کدام از این اعضا می توانند با افراد دیگری ارتباط داشته باشند. به نظر می‌رسد در صورتی که این ارتباطات بدون توجه به رعایت حریم خصوصی صورت گیرد، اطلاعاتی از خانواده به بیرون منتشر می‌شود و یا پای افرادی در فضای مجازی به درون خانواده به طور غیرمستقیم باز می‌گردد و رفته رفته ممکن است در صورت سهل‌انگاری و بی‌توجهی این ارتباطات غیر‌کنترل شده امنیت خانواده را دچار مشکل کند.

ذات این رسانه­‌ها در درون خود سه عامل دارد: اول؛ تولید، دوم محتوا و سوم زمان انتشار

در این رسانه­‌ها هر چه ظرفیت مناسب‌تر باشد، آثار هنری و فرهنگی شتاب‌دهنده‌تر بوده و با سرعت و شتاب بیشتری انتشار می‌یابند.

با شیوع و فراگیری هرچه بیشتر این نوع رسانه‌ها، در صورت وجود گسل اعتقادی، اجتماعی، این گسل‌ها تبدیل به گسست می‌شود. زیرا فضای مجازی بر روی بستر گسل‌ها عمل می‌کنند.

باید توجه داشت که این نوع رسانه‌ها می تواند هم تهدید کننده گسل‌هاو هم ترمیم کننده گسل‌هاباشند.

باید توجه شود که عامل رخداد اجتماعی، محتوای رسانه‌ها هستند یا خود این رسانه‌ها. رسانه‌های نوین بستر شتابده‌ای هستند که این رخدادهای اجتماعی در آن شتاب می‌گیرند.

 اما آنچه که مبرهن است سرویس‌هایی است که فضای مجازی در اختیار کاربران قرار می‌دهد که این سرویس‌ها و امکانات مجازی عاملی برای اخلال در امنیت خانواده‌ها شده است.

به طور مثال؛ فضای مجازی به صورت گسترده و رایگان امکاناتی دراختیار کاربران قرار می­‌دهد که استفاده از آنها می‌تواند جدایی افراد از خانواده را تقویت کند، همچون برنامه‌هایی که امکانات گفتگوی مجازی را می‌دهد (چت‌روم­‌ها و شبکه‌های مجازی موبایلی)

یکی از بزرگترین مسائل اجتماعی که جوامع امروزی به آن مبتلا می باشند ضعف بنیاد خانواده است.

از آنجایی که مشکلات خانواده ها به صورت ناهنجاری‌های اجتماعی بروز می‌کند خانواده و سلامت آن از اهمیت فوق‌‌العاده­ای برخوردار می‌باشد.

آماده کردن فرزندان برای پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی یکی از وظایف مهم و اساسی خانواده‌ها به شمار می‌رود.

جوانان باید بتوانند به خصوص برای زندگی­های مشترک آماده شوند و سعی نمایند روابط خود را با پیرامون شان در حد متعارف و قابل قبولی تنظیم نمایند

یکی از بزرگترین مسائل اجتماعی که جوامع امروزی به آن مبتلا می باشند ضعف بنیاد خانواده است.

از آنجایی که مشکلات خانواده ها به صورت ناهنجاری‌های اجتماعی بروز می‌کند خانواده و سلامت آن از اهمیت فوق‌‌العاده­ای برخوردار می‌باشد.

آماده کردن فرزندان برای پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی یکی از وظایف مهم و اساسی خانواده‌ها به شمار می‌رود.

جوانان باید بتوانند به خصوص برای زندگی­های مشترک آماده شوند و سعی نمایند روابط خود را با پیرامون شان در حد متعارف و قابل قبولی تنظیم نمایند

یکی از بزرگترین مسائل اجتماعی که جوامع امروزی به آن مبتلا می باشند ضعف بنیاد خانواده است.

از آنجایی که مشکلات خانواده ها به صورت ناهنجاری‌های اجتماعی بروز می‌کند خانواده و سلامت آن از اهمیت فوق‌‌العاده­ای برخوردار می‌باشد.

آماده کردن فرزندان برای پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی یکی از وظایف مهم و اساسی خانواده‌ها به شمار می‌رود.

جوانان باید بتوانند به خصوص برای زندگی­های مشترک آماده شوند و سعی نمایند روابط خود را با پیرامون شان در حد متعارف و قابل قبولی تنظیم نمایند

الف) نا امنی در محتوا: شامل ناامنی در محتوا های نامناسب ارائه شده در فضای مجازی

ب) برقراری ارتباط غیرمفید: ارتباط افراد خانواده با افراد ناشناس و رسوخ و سواستفاده آنان از حریم امن خانواده ها

ج) حضور بی­مورد و نامناسب در فضای مجازی: حضور بیش از اندازه افراد خانواده در فضای مجازی حتی در شب هنگام و پاسی از شب گذشته

د) سوء استفاده مالی و غیر مالی از اعضای خانواده: کلاه برداری(مالی و غیر مالی از اعضای خانواده) در فضای مجازی به دلیل نا آشنایی اعضای خانواده در فضای مجازی

ه) قرارگیری در معرض شایعات: افراد خانواده در برابر شایعات قرار می­ گیرند و در صورت نداشتن دانش سواد رسانه‌ای در مبانی اعتقادی، سیاسی و اجتماعی دچار مشکل می شوند

امنیت خانواده درفضای مجازی

از آنجا که هر شبکه اجتماعی مجازی می تواند سطح متفاوتی از اجتامعی سازی را فراهم کند با استفاده از این سطوح می توان خدمات اینترنتی را طبقه بندی کرد: سطح اول دسترسی به اطلاعات شبکه را ممکن می سازد.سطح دوم سبب می شود کاربران محتوای دیجیتالی را مبادله کنند و سطح سوم,امکان پیوستن و مشارکت در یک منفعت جمعی را و یا به عبارتی مشارکت در یک اقدام هماهنگ را برقرار میکند و سطح چهارم,باعث میشود اعضا پروفایل های خود را اشکار کنند و در نهایت,اعضا میتوانند یک شخصیت مجازی یا آواتار(تجسم اینترنتی) را در یک محیط کاملا شبیه سازی شده سه بعدی مشاهده کنند.(همان)

از آنجا که هر شبکه اجتماعی مجازی می تواند سطح متفاوتی از اجتامعی سازی را فراهم کند با استفاده از این سطوح می توان خدمات اینترنتی را طبقه بندی کرد: سطح اول دسترسی به اطلاعات شبکه را ممکن می سازد.سطح دوم سبب می شود کاربران محتوای دیجیتالی را مبادله کنند و سطح سوم,امکان پیوستن و مشارکت در یک منفعت جمعی را و یا به عبارتی مشارکت در یک اقدام هماهنگ را برقرار میکند و سطح چهارم,باعث میشود اعضا پروفایل های خود را اشکار کنند و در نهایت,اعضا میتوانند یک شخصیت مجازی یا آواتار(تجسم اینترنتی) را در یک محیط کاملا شبیه سازی شده سه بعدی مشاهده کنند.(همان)

از موارد بالا آنچه که حائز اهمیت است و باعث تمایز شبکه های اجتماعی مجازی با وبلاگ ها,چت روم ها و دیگر اجتماعات مجازی میشود,تنوع زیاد در سطح تعامل و اجتماعی سازی مجازی موجود در شبکه هاست.این عوامل,میتواند اطلاعاتی را که نیز از این شبکه ها استخراج می شوند را نیز تعیین کند.گفتنی است هر چه سطح بیشتری برای همکاری وجود داشته باشد,تعامل بیشتری نیز در شبکه های اجتماعی مجازی وجود خواهد داشت.تعامل زیاد کلید بقای شبکه های اجتماعی مجازی است. کیوسیس تعامل را محصول یکی از سه دسته عوامل ساختار رسانه(ظرفیت سیستم رسانه برای انتقال و دریافت اطلاعات در اشکال چند گانه),مجموعه ارتباطی(بستری که در آن مبادله پیام انجام می شود),و درک کاربران(مفهوم موجود در ذهن کاربران و شرکای ارتباطی و حس مشترک آنها)می داند.

تعامل در شبکه های اجتماعی:

دقت به این نکته در مرحله پیشرفت فناوری کدام یک از عوامل تاثیر گذار بوده اند؛برای رسیدن به درکی واقع بینانه تر از نقشی که میتواند در حوزه اجتماعی داشته باشد؛مسئله ای مهم است.هنگامی که وب به جامعه ی انسانی راه یافت کسی تصور ایم مقدار از تغییر و تحول را نداشت تا حدی که به رغم آسیب های ناشی از از آن نتوان زندگی بدون آن را تصور کرد.گسترده ترین ارتباطات تعاملی درون شبکه های اجتماعی مجازی صورت میگیرد.انواع شبکه های مذکور به زغم نفاوت های ساختاری و کارکری شان,ویژگی های مشترکی دارند که آنها را از دیگر خدمات اینترنتی متمایز میکند:

۱ :ابزارهای پیشرفته برای به اشتراک گذاری محتوای دیجیتالی(متنها؛تصاویر,موسیقی,ویدئو ها,برچسب ها و ...)بین اعضای شبکه

۲:ابزارهای پیشرفته برای اجتامعی کردن اعضا و ارتباط آنها

۳:ماهیت مشارکت آزاد وامکان فعالیت در مقیاس بزرگ

۴:محدوده عظیم موضوعی و توانایی بایگانی داده ها

۵:دسترسی آزاد به (برخی) از داده های عمومی در باره کاربران و رفتارشان

۶:کیفیت های نسبتا جدید در تعامل نسبتا زیاد

البته توجه به موسیقی کلاسیک و پاپ غربی ,کتاب و فیلم های خارجی بیش از انواع سنتی و داخلی آنها دیده شده است.در این تحقیق از بین اجتماعات شناسایی شده در اورکات به ترتیب اجتماعات هنری و ادبی(۵/۲۰)اجتماعات اجتماعی و تفریحی(۵/۱۱درصد)و اجتماعات جنسی(۲/۶درصد) بیشترین اعضا را به خود اختصاص داده و اجتماعاتی هم چون دینی و معنوی (۴/۳درصد)؛ورزشی(۱/۳),فناوری اطلاعات(۶/۲درصد),سیاسی(۵/۲درصد),دانش آموزی(۳.۲درصد)و عاشقانه(۳/۲درصد) در رده های بعدی قرار می گیرند.در مجموع نتایج تحقیق ازمشارکت گفتوگویی کاربران در قالب بیوستن به انجمن های مختلف,حاکی از تنوع هویتی کاربران و همراه شدن با جریان جهانی شدن فرهنگی حکایت داردو در این راستا به نیاز کشور به یک سیاست هویتی مناسب و غیر طرد کننده تاکید می کند(کوثری,۱۳۸۶)(دکتر محمود شهابی,۱۳۹۱)

علل پیوستن به شبکه های اجتماعی مجازی:

در این بخش برای آن که ما بتوانیم برای مذکورات بالا شاهد مثالی بیاوریم به یک نمونه از پژوهش های داخلی مطالعه اکتشافی مسعود کوثری که جهان فرهنگی کاربران ایرانی در شبکه اجتماعی «اورکات» بررسی کرده را می آوریم.

این پژوهش به علت تحلیل محتوای کمی مندرج در صفحات عضویت کاربران ایرانی,نشانه های فرهنگی مورد توچه جوانان عضو شبکه اورکات را ترسیم می کند.نتایبج تحقیقات نشان می دهد مهم ترین علت حضور کاربران در شبکه,پیدا کردن دوست و بعد از آن پیدا کردن شریک فعال برای زندگی بوده است.اکثر آنها خود را بدون گرایش سیاسی مشخص اعلام کرده اند و متوسط افراد شبکه دوستان یک عضو اورکات در بیش از نیمی از موارد سیزده نفر و از میان علایق فرهنگی ؛ یه حوزه موسیقی,فیلم و ادبیات از دیگر حوزه ها برای اعضا جالب تر بوده است.

از علل دیگر می تواند این باشد که در جامعه ای مثل ایران که امکان ابراز تمام عقاید سیاسی به طور کامل وجود ندارد نسل جوان و سرکش سعی میکند تا گفته های خود را از این مجرا بیان کند .اما باید بدین نکته توجه کرد که این انگیزه اغلب نه برای کارهای سیاسی بلکه برای شرکت در بحث های سیاسی است و به نظر می رسد این عده دارای فعالیت های سیاسی سازمان یافته نیستند.اما از این نکته نیز نباید غافل ماند که فعالیت های سازمان یافته نیز وجود دارد.

هم چنین به نظر می رسد که کاربران ایرانی به خصوص نسل جوان ما اغلب برای استفاده از امکانات دوست یابی به این نوع از سایت ها مراجعه می کنند ،که خود این می تواند عللی چند داشته باشد.

یکی آن که جامعه ی ایران در گذر از سنت به مدرنیته است و این نسل میخواهد راه زندگی خود را خود تعین کند و به دنبال سبک زندگی غربی می گردد و دوستی هایی که در نظر او موجه ودر نظر جامعه ی او نا موجه است.پس او سعی بر آن دارد که به دور از چشم بخش سنتی جامعه که اغلب هم بی سواد بوده و هم چنین با چنین امکاناتی مواجه نیستند در سمت ارزش های خود به پیش برود و خود را در چنین جامعه ایی که به سمت فرد گرایی به پیش می رود از تنهایی به در آورد و خلا خود را بتواند تا به حدی پر کند.

این گسترش و توسعه ی شبکه های اجتماعی مجازی با این سرعت نشان از اقبال این خدمت در بین توده ی مردم در جامعه ی جهانی دارد.با وجود این که بیشتر شبکه های اجتماعی از جمله توییتر و فیس بوک در ایران با مسئله فیلترینگ مواجه هستند اما ما شاهد آن هستیم که استقبال کراربران ایرانی نیز از سایت های مذکور روند چشم گیری داشته است چنانکه بر طبق آمار الکسا؛فیس بوک یکی از ده سایت برتر مورد استفاده ی ایرانیان در فضای مجازی است.

از علل این استقبال می توان گفت که با وجود این که از زمان پا به عرصه گذاشتن این ردیف از سایت ها زمان زیادی نمی گذرد اماعللی چند باعث می شوند تا افراد به استفاده از این سایت ها رغبت نشان دهند؛از جمله مسئله تازگی وجذابیت این نوع از سایت های مذکور و هم چنین قابلیت های این سرویس؛که باعث میشود مخاطب از آن حالت منفعل بودن خارج شده و خود را موجودی فعال در بین میلیون ها فرد فعال دیگر ببیند و هم چنین پخش شدن اندیشه ها و چیز هایی که مورد علاقه اوست. حتی نوشته هایش در فضایی بدین وسعت که این را می توان در سه سطح مورد بررسی قرار دارد«اطلاعات,ارتباطات,تعاملات»

وب سایت های شبکه های اجتماعی به صورت کنونی از سال ۱۹۹۷ با ظهور سیگس دگریس((www.sixdegrees.comشکل گرفتند.خدمات این سایت با وجود داشتن میلیون ها عضو به تنظیم پروفایل و امکان ارسال و دریافت درخواست دوستی از دیگر اعضا محدود میشد به همین خاطر در سال۲۰۰۰ تعطیل شد و در این دوران یعنی از ۱۹۹۹ ۲۰۰۱ وب سایت های شبکه اجتماعی دیگری با امکانات جدید هم چون ایشین اونیو,بلک پلانت,کرتو,کای ورلد و...به وجود آمدند که افراد را به ایجاد صفحات تخصصی,شخصی,حرفه ای و دوست یابی ترغیب می کردند.اما از سال ۲۰۰۱ با به وجود آمدن سایت های چون ریز,لینکدین, و فریندستر (Ryze, Linkedin, Friendster )؛(امور تجاری),کوچ سرفینگ(Coach Serfing)(مسافرت),مای چرچ(My Church)(برای مسیحیان) داگستر(Dogster)(برای سگ ها),کتستر (Catster)(برای گربه ها)و موارد دیگر؛روند تخصصی شدن شبکه های اجتماعی مجازی سرعت گرفت و کاربری شبکه ها از یکدیگر متمایز شد.هز چند تفاوت اساسی در شبکه های اجتماعی مجازی رامی توان در این نکته جستو جو کرد که پشتیبانی از روابط شبکه ای آنها معطوف به مسائل فردی یا غیر فردی کاربران است.

شبکه های اجتماعی مجازی؛معرفی و تاریخچه:

سایت های شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب هستند که با اتصال مردم و گروه ها به یک دیگر سبب به اشتراگ گذاری اطلاعات از طریق اینترنت می شوند..

کاربران در این فضا بعد ازایجاد پروفایل و مراحل عضویت,با مشارکت در این فضا و با کمک قابلیت های چند رسانه ای سایت از قبیل گذاشتن عکس,متن,محتوا و یا لینک به محتواحای بیرونی,فضای خود را توسعه می دهند.در حال حاضر صدها سایت شبکه ی اجتماعی با قابلیت های مختلف وجود دارد و شامل پروفایل های نمایانی است که فهرست کاربر های سیستم را نشان می دهند و میلیون ها کاربر توجهشان را به آن معطوف کرده و این سایت ها را در زمره کارها و فعالیت های روزانه شان قرار داده اند.

این شبکه ها امکانات فنی متفاوتی دارند؛بعضی از سایت های این شبکه بر اساس مقوله های خاص مذهبی؛نژادی,جنسی ,سیاسی یا سایر شاخص های شناختی طراحی شده اند.اما در مجموع می توان از لحاظ نوع استفاده (آموزشی,تجاری,سرگرمی ,سیاسی...),تمرکز(پوشش موضوعی و جعت گیری خاص/عمومی) و هم چنین نوع دسترسی(محدود/نامحدود)این شبکه ها را طبقه بندی کرد.

مقدمه:

امروزه در قرن بیست ویک که با نام هزاره ی فناوری اطلاعات شناخته می شود,وسایل ارتباط جمعی نقش بسیار مهم و پر رنگی دارند ,به نحوی که وظایف و نقش های زیادی را بر عهده گرفته اند و نهادهایی را نیز به مقابله می خوانند.

در این بین نقش آگاهی سازی و پر کردن اوقات فراغت توده ی مردم و به ویژه نسل جوان (به طور خاص کشورهای جهان سوم که جمعیت جوان زیادی در اختیار دارند و کشور ما ایران نیز در زمره ی انان به شمار میرود.) به صورت آشکار و نقش همگن سازی عموم جامعه و حتی می توان گفت جامعه ی جهانی را می توان تحت عنوان نقش و وظیفه ی پنهان وسایل ارتباط جمعی می توان بر شمرد.

در بین وسایل ارتباط جمعی در این هزاره آن که از همه تاثیر گذار تر و با اهمیت تر میباشد اینترنت است ,که به صورت فراگیری استفاده از آن رو به گسترش میباشد.از بین تمام امکاناتی که اینترنت به مخاطبین خود ارائه می دارد؛استفاده از شبکه های اجتماعی رو گسترش است ؛بدین جهت که در سایت ها و وبلاگ ها تعامل بسیار محدود شده و در حد نظرات می باشد امادر جامعه ی جدید که تعاملات اجتماعی در آن رو به کاهش است و انسان ها به عنوان حیوانات فی النفسه اجتماعی ,به دنبال جایگزینی برای آن هستند شبکه های اجتماعی تحت عنوان یک تعامل اجتماعی مجازی و حتی فراگیر در سطح جهانی می تواند یک جای گزینی برای تعاملات از دست رفته انسانی باشد اما به اعتدال.

اما ما تحت عنوا ن جامعه شناس اجازه ی ابراز حکمی ارزشی در این رابطه نداریم و هم چنین نمی توانیم یک حکم مطلق صادر نماییم برای همه ی جوامع بشری.انچه که مهم است ما باید به دنبال حفظ نظم در جامعه باشیم و اگر این وظیفه را برای خود محترم بشماریم لاجرم باید در این بین و در راستای گرفتن نتیجه منطقی و درست توجهی نیز باید به نظام های سیاسی مختلف که در میزان تاثیر گذاری این شبکه ها بر نسل های مختلف جامعه و به طور خاص نسل جوان خود اثر گذار هستند داشته باشیم ؛چرا که نوع ایدئلوژی هر جامعه و هر نظام سیاسی با هم متفاوت است و خود این موضوع می تواند بر میزان تاثیر شبکه های اجتماعی اثر گذار باشد.

در این مقاله سعی شده است تابه موضوع شبکه های اجتماعی,کارکرد های مثبت و منفی آن و در این رهگذر با توجه و نیم نگاهی به خصوصیات فرهنگی ایران داشته و خصوصیات شبکه های اجتماعی در گسترش ارتباطات اجتماعی و هم چنین مجازی سازی آن را بیان کند.

نتیجه گیری:

در این زمینه تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی در جوانان ؛به نظر میرسد که بیشترین تاثیر شبکه های اجتماعی بر نسل ایکس و یا همان متولدین دهه ۹۰ به بعد می باشد که از زمانی که پا بر عرصه هستی نهاده اند دنیا را به صورت کاپیوتری دیده اند و به همین جهت نیز میباشد که این گروه را نسل شبکه ای نامگذاری کرده اند.اینان اقتصاد را,دین را؛فرهنگ را,جامعه را و هم چنین تاریخ را بر صفحه نمایشگر دیده اند.

تاثیری که اینترنت به طور عام و شبکه های اجتماعی مجازی به صورت خاص میتوانند بر روی این نسل ها بگذارند میتواند آن باشد که این ذهنیت را در آنها به وجود آورد که(و هم چنین آنها را عادت دهد)تا جامعه را از منظر مانیتور خود و کنش متقابل اجتماعی را از پشت پنجره ای از کلمات انجام دهد.پنجره ای که بستن آن فقط نیازمند زدن دکمهcloseاست و شاید در هیچ یک از کنش های متقابل خاتمه دادن به کنش بدین راحتی نباشد.

اما نمی توان به یک طرفه به قاضی رفت.خدماتی که شبکه های اجتماعی برای بشریت عرضه داشته اند غیر قابل فراموشی و نادیده گرفتن است.آنها برای ما بعد مکان و زمان را از بین برده اند و امکان کنش بین کسانی که هرگز بایکدیگر را نمی توانستند کنشی انجام دهند رابطه برقرار کرده است.شبکه های اجتماعی باعث به وجود آمدن و تسریع فرهنگ جهانی و برخوردهای بین فر هنگی و پیدایش مقوله چند فرهنگی هستند.

اما آنچه که به نظر مضر می آید استفاده نا به جا و زیاد از حد از این شبکه ها و جایگزینی انها به جای کنش متقابل است و جهان را از این پنجره دیدن است. و این میتواند در جامعه رو به گذار ایران که با سرعتی زیاد رو به مدرنیته می رود و شاید فرهنگ آن یارای مقابله با این هجوم را نداشته باشد به شدت مخرب باشد

منابع:

-شبکه های اجتماعی مجازی و کاربران جوان؛محمود شهابی و قدسی بیات؛۹۱؛نورمگز

-مولایی,محمد مهدی,«انواع کاربران شبکه های اجتماعی»۱۳۸۸,ماهنامه دنیای کامپیوتر و ارتباطات,شماره ۸۷

-کاشانی,مجید,مطالعه جمعیت شناختی شبکه های اجتماعی مجازی با تاکید بر کاربران فیس بوک در ایران۳-۱۰

-آذربخش,علی محمد,رویکردی نظری به تاثیرات شبکه های اجتماعی بر اشتغال در میان جوانان.نومگز

نسل ها/شبکه های اجتماعی    / فیسبوک       / مای اسپیس /            تویی تر /         لینکدین

جنگ جهانی دومی ها /  ۹۰ درصد /      ۳۲درصد /       ۱۷درصد /       ۴درصد

انفجار جمعیت / ۷۳ درصد /      ۴۰درصد / ۱۳درصد /    ۱۳درصد

نسل x  / ۷۶ درصد      / ۵۷درصد       / ۱۸درصد /     ۱۳ درصد

نسلy   ۶۵درصد /       ۷۵درصد /       ۱۴درصد /       ۹درصد

نسلz   ۶۱درصد /       ۶۵درصد /       ۹درصد /         ۰درصد

متولدین دهه ۶۰ تا۷۰ میلادی اعضای گروه ایکس را تشکیل میدهد.نسل ایکسی ها همانند دو نسل قبل از خود بیشتر عضو فیسبوک هستند رقم ۷۶ درصد.

نسل وای متولدین۱۹۸۰ تا اواسط دهه ۹۰ را شامل می شوند.به این گروه نسل هزاره نیز گفته می شود.و عمدتا فرزندان نسل انفجار جمعیتی محسوب می شوند.بر خلاف نسل های قبل که استفاده از فیس بوک را به دیگر شبکه های اجتماعی ترجیح می دادند,مای اسپیس سایت محبوب نسل وای ها ست.۷۵ درصد مای اسپیس و ۶۵ درصد فیس بوک.

نسل زد را نسل اینتر نت و یا نسل شبکه نامگذاری کرده اند.این نسل متولدین اواسط دهه نود میلادی به بعد هستند.این نسل نیزهمانند نسل وای مای اسپیس را به فیسبوک نرجیح می دهند(مجید کاشانی)